Historie Noord-Holland
Holland was dit voornaamste gewest over een Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werden een Bataafse Republiek uitgeroepen. Na een staatsgreep aangaande 21 januari 1798 werden op 23 april 1798 een Acte van Staatsregeling aangenomen, waarmee een antieke gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. Een republiek werden onderverdeeld in 8 departementen betreffende zo heel wat geoorloofd gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
het departement van Texel
dit departement betreffende een Amstel
het departement over een Delf
Daarnaast lagen verder het departement over een Schelde en Maas en dit departement betreffende de Rijn deels op Hollands grondgebied.
Uiteindelijk voldeed een andere ordening niet en na een instelling in 1801 over dit Bataafs Gemenebest werden het departement Holland ingesteld in overeenstemming met de oude gewestelijke grenzen over Holland. In 1806 werd dit Bataafs Gemenebest vernieuwen door dit Koninkrijk Holland. Het jaar daarop werden het departement Holland opgedeeld in dit departement Amstelland (overeenkomend met Noord-Holland) en dit departement Maasland (overeenkomend met Zuid-Holland). Na in 1811 het Koninkrijk Holland voor het Franse Keizerrijk werden gevoegd, werd Amstelland voor Utrecht gevoegd tot het département een la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werd Maasland omgedoopt tot département des Bouches-een-la-Meuse - Monden met de Maas.
Na de Fransen eind 1813 uit Holland gevlucht waren, bleef een indeling aanvankelijk ongewijzigd. Met een Grondwet van 29 maart 1814 werden een departementen verwisselen door provinciën ofwel landschappen. Zuiderzee en Monden betreffende een Maas werden verenigd in de provincie Holland. Door minister Over Maanen werden in de grondwetcommissie nog de naam Holland en West-Friesland voorgesteld "teneinde juiste verlangen van achtenswaardige Noordhollanders ... toe te melden", maar dit werd via een rest aangaande een commissie verworpen.[twee]
De nieuwe provincie kreeg in 1814 een paar gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam betreffende de voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen retour van Friesland tot Holland, doch een deel over Hollands Brabant bleef voor Noord-Brabant en in 1815 werden tevens dit laatste Hollands Brabant, het Land aangaande Altena, voor Noord-Brabant gevoegd. Uiteindelijk werd in 1820 een grens betreffende Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Om een dominantie te reduceren werd Holland bij een grondwetsherziening over 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. De noodzaak hiertoe werd in Zuid-Holland ook niet gevoeld. In Noord-Holland gold het wel in sterke mate voor Amsterdam, dat in 1838 dit provinciaal gerechtshof met zich voorbij zag kunnen ten gunste betreffende Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd een overheersende positie betreffende Amsterdam en drong men met op het herstel met de verdeling zoals deze was tussen het Noorder- en Zuiderkwartier wegens 1795. Hier werden echter niet met tegemoetgekomen. Nadat een Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werden die bij Noord-Holland gevoegd, waarop Zuid-Holland in 1864 dit grootste deel over de gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden de eilanden Vlieland en Terschelling bij een provincie Friesland ingedeeld.[3] Dit voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit over Noord-Holland.
Rond 2010 tot 2012 was er enig tijd sprake over een samenvoeging betreffende een provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werd duidelijk het die plannen betreffende een baan bestaan.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto betreffende het Noorderkwartier, de IJsselmeerpolders en een deel met Friesland
Noord-Holland bestaan grotendeels uit ons kopvormig schiereiland tussen de Noordzee, de Waddenzee en het IJsselmeer. In het zuiden grenst een provincie aan Zuid-Holland en Utrecht, in het oosten via remedie over de Houtribdijk en Hollandse Brug aan de provincie Flevoland en in het noorden via remedie over de Afsluitdijk aan de provincie Friesland.
Een provincie kan worden onderverdeeld in een noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en ons zuidelijk deel, waarbij dit Noordzeekanaal (en eerst dit IJ) als grens fungeert.
Ten zuiden van het Noordzeekanaal liggen de stedelijke gebieden van Amsterdam, Haarlem, de Haarlemmermeer met een luchthaven Schiphol en tegelijkertijd het Gooi, alsmede een dichtbevolkt gebied, doch betreffende een landschappelijk volkomen ander karakter (bosrijk en ook niet geheel vlak).
Ten noorden betreffende dit Noordzeekanaal bevinden zichzelf de Zaanstreek en andere, kleinere, delen en dorpen. Een dichtstbevolkte zone loopt tot wat voorbij een plaats Alkmaar. Daar bevinden zichzelf in het deel over een provincie verder landelijker gebieden: Waterland, een omvangrijke droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en volkomen in dit noorden een Kop betreffende Noord-Holland betreffende dit uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, dit voormalige eiland Wieringen en dit waddeneiland Texel.
Een westkust met een provincie wordt grotendeels door duinen beschermd. Hier liggen beroemde badplaatsen mits Zandvoort, IJmuiden, Wijk met Zee, Egmond aan Zee en Bergen. Waar de duinen via een Noordzee waren verzwolgen, werden een Hondsbossche Zeewering aangelegd.
Een streek tussen Haarlem, Velsen (aan beide zijden betreffende het Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar heet Kennemerland. Een deel betreffende Kennemerland vormt de IJmond, met Meer informatie ontvangen de Hoogovens en andere industrie: het kan zijn dit westelijk gebied met dit Noordzeekanaal, betreffende wanneer middelpunt een haven en sluizen betreffende IJmuiden. Ten noorden over Kennemerland ligt een antieke marktplaats Schagen en op een noordpunt aangaande het schiereiland de marinehaven Den Helder, tevens veerhaven wegens Texel.
Met een oostkust liggen historische steden mits Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en tevens dit eiland Marken en een opmerkelijke vissersplaats Volendam.
De voornaamste binnenwateren in Noord-Holland zijn dit IJ (heb je ons zeearm) en dit Noordzeekanaal met de daarin, al vervolgens ook niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en het Noordhollandsch Kanaal en het Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland worden verscheidene dialecten gesproken. Landelijk geniet het Amsterdams de meeste bekendheid, het uitgezonderd in Amsterdam ook in steden ingeval Alkmaar, Purmerend en Hoorn veel is kijk op deze site te beluisteren, daar op deze plaats heel wat Amsterdammers wonen. De meeste organische dialecten vindt men op dit platteland. Hoe noordelijker men komt, hoe meer dit lokale dialect over een standaardtaal afwijkt; bovenal het Tessels en het Wierings beschikken over ons heel eigen karakter.
Precies zodra in verschillende dialectgebieden kan zijn ook in Noord-Holland sprake aangaande een teruggang over een dialecten. Toch zijn enkele dialecten alsnog opvallend vitaal. Met name het Volendams is ter plaatse alsnog heel algemeen gesproken. Verschillende kijk hier dialecten, bijvoorbeeld het Aalsmeers, zijn nagenoeg verdwenen.
Dit IJ kan zijn vanouds een barrière en het blijkt verder uit de dialecten. De dialecten ten noorden met dit deze website IJ zijn de meeste afwijkende.
Bij het IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans ook in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te beluisteren)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
De dialecten ten zuiden van dit IJ en Noordzeekanaal lijken verdere op de dialecten over Zuid-Holland en geraken taalkundig dan ook dikwijls als Zuid-Hollands beschouwd. Immers nemen de traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts een overgangspositie in, betreffende zowel Noord- indien Zuid-Hollandse kenmerken. Een Gooise dialecten, die intern vrij divers zijn, blijven in de Utrechtse band.
Boven dit IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
De dialecten over vanouds geïsoleerde gemeenschappen wanneer Volendam, Egmond of de Waddeneilanden beschikken over ons heel persoonlijk ontwikkeling doorgemaakt en bestaan op sommige punten enorm conservatief gebleven, waar ze zichzelf op overige punten juist opvallend hebben vernieuwd en daarom zeer scherp over een omliggende dialecten zijn kunnen afwijken.
De rangschikking met de dialecten boven dit IJ is problematisch en kan zijn aanleiding geweest tot meerdere polemieken in een taalwetenschap. Dikwijls kan zijn op de verwantschap betreffende het Fries gewezen: met name een conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) beschikken over veel gemeen betreffende het Fries. Heel wat onderzoekers vermoedden een Fries substraat: een oorspronkelijke taal zou Fries zijn geweest. Dit Hollands zou dat Fries pas laat verdrongen hebben en heeft het nimmer absoluut mogen vernieuwen, waardoor Friese vormen en constructies nog voortleven in een dialecten. Alhoewel die theorie veel aanhang bezit, wordt ze door overige taalkundigen aangaande een hand gewezen en zouden een Friese vormen eerder op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV kan zijn een overheids-NV, gesticht op 3 juli 2004, met een Provincie Noord-Holland als enig aandeelhouder. De bedrijf zorgt in opdracht van een besturen van een recreatieschappen voor een ontwikkeling, vatbaarheid, het beheer en verzorging betreffende 6 recreatiegebieden in Noord-Holland: Het Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Milieu Noord-Holland
In Noord-Holland zijn een paar grote nationale parken: dit Nationaal Park Duinen aangaande Texel (een hele westzijde met Texel) en het Nationaal Park Zuid-Kennemerland (een brede duinstrook over Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Ook Noord-Holland bestaan daar in Noord-Holland een tiental overige door Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder het Noordhollands Duinreservaat (over Wijk aan Zee tot Schoorl), een Schoorlse Duinen en de Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte zijn daar in Noord-Holland nog ettelijke verschillende grotere en kleinere natuurgebieden, bijvoorbeeld het Goois Natuurreservaat, een Hulk, dit Naardermeer, het Balgzand en een Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. regio door Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland wegens het hoofdartikel over het onderwerp.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland kan zijn van 2016 ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort